Większość uczniów jednego oddziału funkcjonuje według tego samego profilu kształcenia, tzn. wszystkich jego uczniów obowiązuje ten sam plan nauczania (zestaw zajęć) i te same programy nauczania w ramach poszczególnych zajęć. W szkołach ogólnokształcących - podstawowych, gimnazjach, liceach ogólnokształcących - nie ma na ogół specjalnego ukierunkowywania nauki (jest co najwyżej nauczanie pewnych przedmiotów według rozszerzonych programów nauczania). W szkołach tych zdarzają się jednak oddziały sportowe.
Ścisłe profilowanie ma miejsce w całym szkolnictwie zawodowym, gdzie polega ono na kształceniu w określonych zawodach. W szkołach tych tworzone są w zasadzie oddziały jednoprofilowe. Jedyny wyjątek stanowią tzw. oddziały wielozawodowe w zasadniczych szkołach zawodowych. Na użytek takich oddziałów w programie Sekretariat Optivum można w jednym oddziale utworzyć wiele profili. Ma to sens jedynie wówczas, gdy poszczególne profile (zawody, specjalności) różnią się planami nauczania. Jeśli jedyna różnica pomiędzy kształceniem uczniów w oddziale polega na odbywaniu bloków szkolenia zawodowego poza szkołą, a cała nauka w szkole odbywa się według tego samego planu nauczania, to nie ma potrzeby opisywania wielu profili w oddziale.
Profil kształcenia w szkole można obejrzeć w gałęzi Profile w szkole w widoku Organizacja okna Administracja. Natomiast profile można dodać wyłącznie w programie Sekretariat Optivum.
